Paard geschikt?

Is mijn paard geschikt voor vrijheidsdressuur?

Jazeker! Elk paard is geschikt voor vrijheidsdressuur. Of je nu een oud paard hebt, een jonkie, een Belgisch trekpaard of een arabier, voor elk paard zijn er wel geschikte oefeningen. Ook paarden die langere tijd stil moeten staan vanwege een blessure of met artrose/kissing spines zijn oefeningen nog uit te voeren, wel moet je natuurlijk opletten wat je doet om blessures niet te verergeren.

Jonge paarden (jonger als 3 jaar oud)

Clickeren kun je al beginnen met een paard van een half jaar oud, maar het is aan te raden minimaal nog even een jaartje te wachten tot 1,5. Vanaf die leeftijd kun je korte, makkelijke sessies vrijheidsdressuur gaan doen. Waar je heel erg op moet letten als je met zo’n jong dier aan de gang gaat is dat hij absoluut nog niet is uitgegroeid. Dus geen spagaat, buiging, gesteiger en liggen, dat vergt nog VEEL te veel van een onvolgroeid lijfje.

Oefeningen waarmee je wel rustig aan kunt beginnen zijn natuurlijk het clickeren, voedselweigeren, targetten, voetjes geven en wat dingetjes zoals wijken voor druk, volgen, meelopen, stilstaan en achteruit. Dat is in de verdere opvoeding alleen maar mooi meegenomen! Zorg er wel voor dat je het kort houd en zelf je geduld goed kunt houden. Jonge paarden die erg gemotiveerd zijn willen zichzelf nog wel eens overvragen, zorg ervoor dat je grenzen stelt voor je paard, jij als trainer bent verantwoordelijk voor je paard.

Natuurlijk kun je het clickeren ook gebruiken uiteindelijk om je paard in te rijden of mak te maken in verschillende ‘vreemde situaties’. Neem bijvoorbeeld het accepteren van zadel en hoofdstel of trailerladen. Beloon ook daarbij elk klein stapje en blijf altijd de tijd nemen om je paard rustig aan alles te laten wennen.

Pas vanaf 2,5/3 jaar, of mits ze nog niet voldoende uitgegroeid zijn 4/5 jaar kun je aan de gang met het ‘echte’ werk.

 

Oudere paarden (ouder dan +/- 18 jaar)

Ook voor oudere paarden kan vrijheidsdressuur een leuke afwisseling zijn. Vaak hebben ze al wat ouderdomsprobleempjes waardoor je ze toch voor andere dingen wat sneller laat staan. Vrijheidsdressuur, mits rekening houdend met de leeftijd kan je paardje weer een stuk levendiger en actiever maken omdat een paard word uitgedaagd zelf op onderzoek te gaan en dingen uit te proberen.

Bij het werken met een ouder paard moet je er vooral op letten wat een paard nog wel en niet meer kan. Omdat de leeftijd toch een rol speelt bij de structuur van de spieren zijn ze een stuk minder flexibel en soepel. Hiermee moet je rekening houden. Probeer oefeningen zoals de spagaat en klassieke buiging niet in 1 keer door te vragen, maar neem een paar weken de tijd om de spieren rustig op te rekken en zorg voor een goede warming up door middel van wat rekken en strekken. Ga een oud paard niet doorvragen als het niet lukt, waarschijnlijk heeft hij pijn of kunnen zijn spieren gewoon niet meer geven dan hij doet.

Oefeningen als het steigeren en het liggen zijn bij oudere paarden echt paardgebonden of ze het nog wel of niet uit kunnen voeren. Er is niks mis met uitproberen of het wel of niet lukt, maar lukt het niet laat het dan. Het is zonde om alleen maar meer blessures in de hand te werken. Oudjes zijn erg blessure gevoelig.

Natuurlijk kunnen alle kleine oefeningen zoals het ja schudden, nee knikken, mooi staan, jambette, voetjes geven, apporteren en verzin het zelf maar nog prima!

 

Paarden met een beperking

Ook paarden die een blessure hebben, herstellende zijn of anders lichamelijk beperkt zijn kunnen bepaalde oefeningen uit het vrijheidsdressuur nog gewoon uitvoeren. Natuurlijk is dit per ‘beperking’ en paard wisselend. Een paard met zware artrose in de achterbenen kan niks meer doen waarbij druk op de achterbenen komt (neem bijvoorbeeld het steigeren, spaanse pas, klassieke buiging en compliment). De spagaat is meestal nog wel redelijk te doen, maar het is goed uitkijken wat je paard wel en niet kan.

Het is heel voorzichtig uitproberen wat wel en niet gaat en absoluut niks forceren. Makkelijke hoofdoefeningen, wat grondwerkoefeningetjes en eventueel een jambette/spaanse pas kunnen nog niet zoveel verergeren. Grote oefeningen kunnen meer kapot maken dan je lief is en daar moet je dus ook heel voorzichtig mee zijn. Blijf altijd focussen op hoe je paard reageert en of hij er nog wel plezier in heeft en het LICHAMELIJK aankan.

Soms moet je je hele trainingswijze aanpassen, zoals bijvoorbeeld bij (half) blinde en dove paarden. Die paarden kun je niet makkelijk belonen met een clicker, en ze zullen ook je hand niet zien bij het targetten of voerweigeren. Dus moet je zelf creatief gaan denken hoe je dit op kunt lossen. Bij een doof paard kun je bijvoorbeeld een aanraking/gebaar gebruiken met hetzelfde principe als een clicker, bij een blind paard kun je voor het handvolgen etc in je vingers knippen of een geurtje gebruiken.

Dan zijn er nog de paarden die zich snel laten afleiden of zich compleet afsluiten. Dat zijn redelijk lastige paarden om mee te werken. Probeer absoluut niet teveel door te vragen om het afsluiten te voorkomen, maar houd geduld en leid ze even af met bijvoorbeeld iets wat ze al kennen of door een rondje te stappen wanneer ze zich hebben afgesloten. Deze paarden verwerken moeilijke dingen door even ‘van de wereld’ te zijn. Ga je dan meer druk zetten dan gaan ze zich alleen maar verder afsluiten.

 

Deze tekst is afkomstig uit ‘Vrijheidsdressuur, meer dan een kunstje’
Niets mag zonder schriftelijke toestemming worden gekopieerd.